کشور رومانی
کشور رومانی ROMANIA
رومانی کشوری است واقع در اروپای خاوری و غرب دریای سیاه که از شمال به اوکراین ‘ از خاور به مولداوی و دریای سیاه ‘ از جنوب به بلغارستان و از غرب به یوگسلاوی و مجارستان محدود است.
کشور رومانی – نقشه کشور رمانی
__________________________________________
نام رسمی کشور رومانی: رومانی
نام محلی کشور رومانی: رومانیا
اسامی دیگر: __
پایتخت کشور رومانی: بوخارست
تاریخ استقلال کشور رومانی: ۱۸۷۸/۷/۱۳ از امپزاتوری عثمانی
روز ملی کشور رومانی: اول دسامبر
نوع حکومت کشور رومانی: جمهوری چند حزبی با دو مجلس قانونگذاری از سال ۱۹۹۱
رئیس حکومت کشور رومانی: رئیس جمهور
رئیس دولت کشور رومانی: نخست وزیر
قوه مقننه: قانون اساسی سال ۱۹۹۱ مجلس نمایندگان با ۳۴۳ عضو و مجلس سنا با ۱۴۳ عضو به مدت ۴ سال
عضویت در سازمانهای بین المللی: سازمان ملل متحد ‘ اونکتاد ‘ یونیسف ‘ فائو ‘ یاا آ ‘ ایبرد ‘ ایکاتو ‘ ایفک ‘ ایلو ‘ ایمف ‘ ایمو ‘ ایتو ‘ یونسکو
یونیدو ‘یوپو ‘ وهو ‘ ویپو ‘ ومو ‘ ویپو ‘ سازمان تجارت جهانی ‘شورای اروپا ‘ سفتا ‘ اوسه
جمعیت کشور رومانی
مساحت کشور رومانی: ۵۰۰’۲۳۷ کیلومتر مربع ( هشتاد و یکمین کشور جهان )
جمعیت کشور رومانی: ۰۰۰’۳۰۰’۲۲ نفر در سال ۲۰۰۰ ( چهل و پنجمین کشور جهان)
تراکم جمعیت: ۹۳/۹ نفر در کیلومتر مربع
پیش بینی جمعیت(۲۰۲۵): ۱۹/۹ میلیون نفر
جمعیت شهری(۱۹۹۸): ۵۷/۳%
رشد سالانه جمعیت(۲۰۰۰_۱۹۹۵): ۴/.-%
زمان دوبرابر شدن جمعیت: جمعیت رو به کاهش دارد
توزیع سنی(۱۹۹۸) زیر ۱۵ سال ۱۸/۸% ۲۹_۱۵ سال ۲۴/۴% ۵۹_۳۰ سال ۳۸/۲% بالای ۶۰ سال ۱۸/۶%
توزیع جنسی(۱۹۹۸): مرد ۴۹/۱۱% زن ۵۰/۸۹%
امید به زندگی(۱۹۹۹): زنان ۷۳/۸ سال مردان ۶۵/۸ سال
میزان تولد در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۱۰/۷ نفر
میزان مرگ و میر در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۱۲/۳ نفر
مرگ و میر کودکان در هر هزار تولد(۱۹۹۹): ۲۰/۳نفر
رشد طبیعی جمعیت در هر هزار نفر(۱۹۹۹: ۱۰/۷- نفر
دلایل عمده مرگ و میر در کشور رومانی
دلایل عمده مرگ و میر در هر صدهزار نفر(۱۹۹۶): بیماریهای گردش خون ۷۳۸/۶ نفر سرطا ۱۷۳/۴ نفر بیماریهای تنفسی ۷۱ نفر بیماریهای دستگاه گوارش ۷۱/۶ نفر
میانگین زایمان زنان بارور(۱۹۹۹): ۱/۴ نفر
مرگ و میر مادران در هر هزار نفر: ۴۱ نفر
میزان ازدواج در هر هزار نفر: ۶/۸ مورد
میزان طلاق در هر هزار نفر: ۱/۵ مورد
نژاد/ملیت(۱۹۹۲): رومانیایی ۹۰/۷% مجار ۷/۲% بقیه ۲/۱۵
دین(۱۹۹۰): ارتدوکس رومانی ۸۶/۵% پروتستان ۵/۵% کاتولیک ۵/۱% ارتدوکس یونانی ۱% مسلمان ۲/.% بقیه ۱/۴%
زبان و خط: رومانیایی ( زبان رسمی) مجاری خط : لاتین
شهرهای مهم (۱۹۹۸): یاشی تیمیشوار کلوژ گالانسی براشوف کرایووا بلویششتی
بنادر مهم: کنستانتسا (دریای سیاه ) گالاتسی و برائیلا ( رود دانوب)
اقتصاد و دارایی کشور رومانی
واحد پول کشور رومانی: لئو = ۱۰۰ بانی یک دلار = ۴۳۵۸ لئو صد لئو = ۳۲/۸ ریال
درآمد بودجه(۱۹۹۶): ۶۷۷۰۰ میلیارد لئو
هزینه بودجه(۱۹۹۶): ۸۵۶۰۰ میلیارد لئو
تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): ۳۰۵۹۶ میلیون دلار
منشاء تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): کشاورزی ۱۶/۴% صنعت ۴۰/۲% خدمات ۴۳/۴%
میزان سرمایه گذاری خارجی: (میانگین سالانه ۹۲ _ ۱۹۸۷) : ۶۱ میلیون دلار ۱۹۹۸: ۲۰۶۳ میلیون دلار
بدهی خارجی(۱۹۹۸): ۶۹۶۲ میلیون دلار
کمک های خارجی ۳۵۵/۹ + میلیون دلار
میزان پس انداز ناخالص داخلی نسبت به تولید ناخالص داخلی(۱۹۹۸): ۹/۲%
نرخ تورم کشور رومانی
نرخ تورم: (میانگین سالانه ۹۸_۱۹۹۰ : ۱۱۳/۸% ۱۹۹۸: ۴۶/۶% ۲۰۰۰ : ۴۵/۷%
محصولات کشاورزی(۲۰۰۰): گندم ذرت سیب زمینی چغندرقند انگور
کاربری زمین: کشاورزی ۴۶% مرتع و چمنزار ۱۹% جنگل ۲۸% سایر موارد ۷%
تعداد دام زنده(۲۰۰۰): گوسفند ۰۰۰’۹۷۲’۷ راس خوک ۰۰۰’۹۵۱’۵ گاو ۰۰۰’۱۵۴’۳ راس
تولید چوب: ۰۰۰’۵۱۵’۱۱ متر مکعب
صید ماهی(۱۹۹۸): ۹۰۲۰ تن
تولید مرغ(۱۹۹۹): ۰۰۰’۴۸۰’۶۹ قطعه
تولید تخم مرغ(۱۹۹۹): ۰۰۰’۳۱۰ تن
تولیدات معدنی(۱۹۹۵): آهن ۱۸۴۰۰۰ تن بوکسیت ۱۷۴۰۰۰ تن روی ۳۵۰۰۰ تن مس ۲۴۰۰۰
تولیدات صنعتی(۱۹۹۶): (ارزش افزوده به میلیارد لئو : فراورده های غذایی ۵۸۰۰ نوشابه ۳۰۰۰ //اهن و فولاد ۱۶۰۰ محصولات شیشه ای ۱۵۰۰ منسوجات ۱۴۰۰ وسایل نقلیه ۱۳۰۰ ماشین آلات برقی ۹۰۰
نیروی کار: جمعیت فعال اقتصادی ۱۹۹۸ : ۳۰۰’۵۷۷’۱۱ نفر نسبت نیروی کار به کل جمعیت ۵۱/۴% میزان بیکاری ۶/۳%
توزیع نیروی کار: کشاورزی ۳۷/۵% صنعت ۳۲% خدمات ۳۰/۵%
نیروی دفاعی: مدت نظام وظیفه : ۱۲ ماه تعداد نفرات ارتش ۱۹۹۹ : ۰۰۰’۲۰۷ نفر نیروی زمینی ۵۱/۲% نیروی دریایی ۱۰% نیروی هوایی ۲۱% دیگر موارد ۱۷/۸% سرانه هزینه دفاعی ۱۰۲ دلار
واردات و صادرات کشور رومانی
واردات ۱۹۹۶: ۱۰۳۶۸ میلیارد لئو
صادرات ۱۹۹۶ : ۱۰۲۷۳ میلیارد لئو
تراز بازرگانی ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷ ۱۹۹۸ ۱۹۹۹
میلیارد دلار ۴۱۱/۱- ۱۵۷۶/۷- ۲۴۷۰/۵- ۱۹۰۸/۳- ۴۰۳/۳- ۱۰۸۷/۴-
درصد کل ۳/۲% ۹/۱% ۱۳/۲% ۱۰/۵% ۹/۴% ۶%
شاخص قیمت ها و درامدها ۱۹۹۳ ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷ ۱۹۹۸ ۱۹۹۹
شاخص قیمتهای مصرفی ۳۱/۹ ۷۵/۶ ۱۰۰ ۱۳۸/۸ ۳۵۳/۷ ۵۶۲/۷ ۸۲۰/۴
شاخص درامد سالانه ۲۸/۳ ۶۴/۹ ۱۰۰ ۱۴۹ ۲۹۵ ۵۰۲/۹ ۷۱۹/۶
ویژگیهای خانوار: میانگین اندازه خانوار : ۳/۱ نفر
جهانگردی ۱۹۹۸ درامد : ۲۶۰ میلیون دلار هزینه ۴۵۱ میلیون دلار
حمل و نقل و ارتباطات کشور رومانی
راه(۱۹۹۶): ۳۵۸’۱۵۳ کیلومتر
راه اهن(۱۹۹۴): ۱۱۳۶۵ دستگاه
تعداد اتومبیل(۱۹۹۷): ۵۶۵’۶۰۵’۲ دستگاه
تعداد کامیون و اتوبوس: ۴۲۷۵۷۹ دستگاه
کشتی بالای صد تن(۱۹۹۲): ۴۳۹ فروند
فرودگاه: ۸ فرودگاه
روزنامه: ۶۹ روزنامه
مجلات ادواری: ۹۸۷ عنوان
کتاب ۷۱۹۹ عنوان
رادیو(۱۹۹۷): ۰۰۰’۲۰۰’۷ گیرنده رادیویی
تلویزیون(۱۹۹۸): ۰۰’۴۰۰’۵ گیرنده تلویزیونی
تلفن(۱۹۹۸): ۰۰۰’۴۶۹’۳ خط تلفن
تلفن همراه۱۹۹۸): ۶۴۳۰۰۰ خط
رایانه شخصی: ۲۳۰۰۰۰ دستگاه
اینترنت(۱۹۹۸): ۲۰۰۰۰۰ کاربر
آموزش و بهداشت کشور رومانی
سطوح آموزشی تعداد مراکز آموزشی تعداد معلمین تعداد دانش اموزان نسبت دانش آموز به معلم
ابتدایی ۱۹۹۷ ۹۷۸’۱۳ ۴۲۶’۱۷۵ ۲۳۱’۵۴۶’۲ ۱۴/۵
متوسطه ۱۲۹۵ ۴۸۵’۶۴ ۷۸۸’۷۹۲ ۱۲/۳
فنی و حرفه ای ۶۹۲’۱ ۹۴۲’۱۰ ۹۰۰’۳۵۱ ۳۲/۲
عالی ۱۰۲ ۴۴۷’۲۳ ۴۸۸’۳۵۴ ۱۵/۱
میزان با سوادی(۲۰۰۰): افراد بالای ۱۵ سال : ۹۸/۲% مردان ۹۹/۱%
تعداد پزشک(۱۹۹۴): ۴۷۹۰۰ نفر
تعداد تخت بیمارستان(۱۹۹۲): ۱۷۴۹۰۰ تخت
تعداد مبتلایان به ایدز: ۵۰۰۰ نفر
تعداد مبتلایان به سل(۱۹۹۷): در هر صد هزار نفر ۱۰۷/۷ نفر
سرانه مصرف روزانه کالری(۱۹۹۸): ۳۲۶۳ کالری
محیط زیست و توسعه انسانی کشور رومانی
میزان جنگل زدائی سالانه: ؟
سرانه کاغذ مصرفی برای چاپ و نوشتن(۱۹۹۷): ۴/۸ کیلوگرم برای هر نفر
تولید سالانه گاز دی اکسید کربن(۱۹۹۶): ۱۱۹/۵ میلیون تن
شاخص توسعه انسانی(۱۹۹۸): ۷۷۰/. ( شصت و چهارمین کشور جهان)
__________________________________________________________
اقلیم کشور رومانی
سرزمینی است نیمه کوهستانی که کوههای کارپات از شمال تا نواحی مرکزی آن زیر پوشش قرار داده و کوه های آلپ ترانسیلوانی نواحی غربی آن را فرا گرفته و بلندترین نقطه آن به نام کوه مولدووئانول ۲۵۴۳ متر ارتفاع دارد. دشت مولداوی در نواحی خاوری آن جای دارد و دشت والاکیا جنوب آن را زیر پوشش قرار داده است و رود دانوب آن را سیراب می کند و دلتای وسیع آن در کنار دریای سیاه از اهمیت کشاورزی والایی ببرخوردار است. علاوه بر رود دانوب که نام محلی آن دونائارست رودهای پروت ‘ اولت ‘ ژیول ‘ مورشول ‘ یالومیتسا ‘ آرجش و سیرتول نیز آن را مشروب می سازند . جنگلهای وسیع آن به مصرف کارخانه های متعدد چوب بری و تهیی الوار می رسند و روز به روز رو به زوال می روند و اقتصاد آن وابستگی زیادی به صدور مواد اولیه و فراورده های کشاورزی دارد.
منطقه کوپسامیکا که در نواحی مرکزی رومانی جای دارد عمده ترین ناحیه صنعتی کشور و یکی از آلوده ترین مراکز صنعتی اروپا به شمار می آید . آب و هوای رومانی معتدل و مرطوب است.
تاریخچه کشور رومانی
نخستین اقوامی که در رومانی سکونت گزیدند ‘ گتای ها بودند که ساحل دریای سیاه را در سده هفتم پیش از میلاد برای سکونت اختیار کردند . داکی ها نیز از دیگر اقوامی بودند که در کوهستان کارپات و ترنسیلوانیا ساکن شدند و داکیای باستان را تشکیل دادند . در سده های دوم و سوم میلادی به یکی از ایلالات رومی تبدیل گردید و بعدها به صحنه تاخت و تاز گوت ها و هون ها وآوارها و اسلاوها مبدل شد . در سده سیزدهم میلادی به تصرف مغولان درآمد و بعدها ناحیه ترانسلوانی آن تابع مجارستان گردید و در سده پانزدهم تحت سلطه عثمانی ها قرار گرفت .
شورش مردم کشور رومانی علیه عثمانی
میخائیل دلیر یکی از قهرمانان ملی رومانی ‘ علیه سلطان عثمانی شورید و مولداوی و والاکیا و ترانسیلوانی را تحت فرمان خود درآورد ‘ ولی با مرگ وی مملکتش متلاشی شد . امرای مولداوی و والاکیا در سال ۱۷۱۱ با پتر کبیر متحد شدند و بدینسان دوران فرمانروایی امرای محلی پایان یافت . سلاطین عثمانی تا سال ۱۸۲۱ امرای مولداوی و والاکیا را از میان یونانیان انتخاب می کردند و آنان را هاسپودار می نامیدند . هاسپودار ها مردم رومانی را به روستاییانی فقیر و گرسنه و شبانان چادر نشین تبدیل کردند .
استقلال کشور رومانی
مخالفت روسیه و اتریش با سلطه عثمانی ها در سده هجدهم ‘ نهضت ملی شدیدی در میان مردم رومانی برانگیخت و پای روسیه را در مولداوی و والاکیا باز کرد. در سال ۱۸۲۱ آلکساندر ایپسیلانتی ‘ از یونانی تباران آن سرزمین ‘ در مواداوی سر به شورش برداشت و مردم رومانی که از یونانیها بیشتر از عثمانی ها ناراضی بودند ‘ به یاری ترکان عثمانی برخاستند و یونانیان را از خاک خود بیرون راندند. در سال ۱۸۲۲ به رومانی تا حدودی خودمختاری داخلی داده شد .
اشغال رومانی توسط عثمانی و روسیه
در جنگ ۱۸۲۸ روس و عثمانی ‘ نیروهای روس مولداوی و والاکیا را اشغال کردند و آن را عملا تحت الحمایه خود قرار دادند . رومانی ها در سال ۱۸۴۸ سر به شورش برداشتند ولی به وسیله قوای روس سرکوب گردیدند . در جنگ کریمه نیروهای روس این نواحی را تخلیه کردند و به جای آنها نظامیان اتریش آنجا را اشغال نمودند . کنگره پاریس ۱۸۵۶ مولداوی و والاکیا را تابع دولت عثمانی ‘ ولی زیر نظارت دولتهای بزرگ اروپایی قرار داد. در سال ۱۸۵۹ الکساندر کوزا به امارت مولداوی و والاکیا رسید و آن دو را هم ادغام کرد و آن را رومانی نامید.وی در کودتای سال ۱۸۶۶ ازکار برکنار شد و کارول اول به جای او نشست و قانون اساسی رومانی را در سال ۱۸۶۶ به تصویب رسانید .
اتحاد کشور رومانی با روسیه
رومانی در سال ۱۸۷۷ با روسیه متحد شد و با عثمانی از در جنگ درآمد . کنگره برلین در سال ۱۸۷۸ به رومانی استقلال کامل داد و رومانی در سال ۱۸۸۱ به کشوری مستقل مبدل گردید. در دومین جنگ از جنگهای بالکان ‘ رومانی علیه دولت بلغارستان وارد جنگ شد و دوبروجا را تصرف کرد . در جنگ جهانی اول ‘ ابتداء بی طرفی پیشه کرد ولی بعدها به متفقین پیوست و به آلمان اعلان جنگ داد. پس از پایان جنگ بسارابی ‘ بوکووینا و ترانسیلوانی و بانات ضمیمه خاک رومانی شدند ولی روسیه به انضمام بسارابی به رومانی تن در نداد. رومانی در خلال دو جنگ جهانی اغلب دستخوش شورش و آشوب بود و گروههای تروریستی در آن فعالیت داشتند.
تغییر حکومت کشور رومانی از سلطنتی به جمهوری خلق
در سال ۱۹۳۶ تمایلات فاشیستی و نیل به همکاری و نزدیک شدن با دولت آلمان نازی رفته رفته شکل گرفت. در آغاز جنگ جهانی دوم بی طرفی خود را حفظ کرد ولی سرانجام به دول محور پیوست . با بازگشتن میخائیل به سلطنت ‘ آنتونسکو به نخست وزیری رسید و با استبداد تمام به حکومت پرداخت و در سال ۱۹۴۱ همراه با قوای آلمان نازی به اتحاد شوروی حمله کرد و بوکووینا و بسارابی را به تصرف درآورد ولی در نبرد استالینگراد تلفات سنگینی متحمل شد.در سال ۱۹۴۴ نیروهای ارتش سرخ وارد رومانی شدند و میخائیل پادشاه رومانی تسلیم آنان گردید و یون آنتونسکو نیز دستگیر و اعدام شد . رومانی بلافاصله از قوای محور خارج شد و به متفقین پیوست و تحت حمایت اتحاد جماهیر شوروی قرار گرفت. در سال ۱۹۴۷ با برکناری میخائیل و پایان دادن به حکومت سلطنتی ‘ رومانی به جمهوری خلق مبدل شد و اشتراکی کردن کشاورزی آغاز گردید.
تاسیس اولین حزب کشور رومانی
در سال ۱۹۴۸ کمونیست ها و برخی از سوسیال دموکرات ها ‘ حزب کارگران رومانی را به عنوان تنها حزب حاکم رومانی تاسیس کردند. رومانی در سال ۱۹۵۵ به سازمان پیمان ورشو پیوست و به عضویت سازمان ملل متحد درآمد . به دنبال درگذشت گئورگی دژ در سال ۱۹۶۵ ‘ نیکولای چائو شسکو به دبیر اولی حزب کارگران رومانی برگزیده شد و وی کمی بعد نام حزب را به حزب کمونیست رومانی تغییر داد. در سال ۱۹۷۴ در اجلاس کمیته مرکزی حزب کمونیست ‘ نیکولای چائو شسکو به ریاست جمهوری رسید و در سال ۱۹۷۹ ایلی وردت را به نخست وزیری منصوب کرد و دخالت شوروی در امور افغانستان و ورود ارتش یرخ را به افغانستان محکوم نمود.
ریاست جمهوری امیل بر کشور رومانی
در سال ۱۹۸۷ مشکلات زندگی و شرایط سخت کاری به اعتصابات و راهپیمای هایی منجر شد که به وسیله پلیس سرکوب گردید. در پایان سال ۱۹۸۹ رویارویی مردم ناراضی رومانی و پلیس کشته ها و زخمی های زیادی به جای گذارد و دولت وضعیت فوق العاده اعلام کرد ‘ ولی گروهی از نظامیان با پشتیبانی گسترده مردم دست به کودتا زدند و چائوشسکو و همسرش که در هنگام آغاز شورش ها در ایران بسر می بردند ‘ پس از یک محاکمه سریع به جرم نسل کشی و فساد اقتصادی اعدام شدند. جبهه نجات ملی بلافاصله قدرت را به دست گرفت ‘ اما با مخالفت های شدیدی در میان مردم مواجه شد . در دسامبر ۱۹۹۱ قانون اساسی جدید کشور به تصویب رسید و نوع حکومت آن را به جمهوری چند حزبی مبدل نمود . در انتخابات نوامبر ۱۹۹۶ امیل کنستانتینسکو به ریاست جمهوری رسید.
اولین انتخابات رومانی پس از کمونیسم
در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۰ ‘ حزب رومانی بزرگ که برای اولین بار پا به عرصه انتخابات گذاشته بود ‘ در میان تعجب همگان ۸۴ کرسی مجلس نمایندگان را از آن خود کرد . این حزب توانست با جذب تندروهای هر رو جناح چپ و راست حدود ۳۰% آرای انتخابات ریاست جمهوری را نیز نصیب رهبر خود کورنلیو وادیم تودور نماید ‘ هرچند در نهایت حزب سوسیال دموکرات به رهبری یان ایلیسکو توانست اکثریت آراء را هم در انتخابات پارلمانی و هم در انتخابات ریاست جمهوری کسب نماید. در سال ۲۰۰۱ بخشی از دارایی های میخائیل ‘ آخرین پادشاه رومانی که در سال ۱۹۴۷ ‘ توسط کمونیست ها برکنار شده و به تبعید رفته بود ‘ به وی بازگردانده شد و وی تصمیم گرفت که برای بقیه عمر به رومانی بازگردد.
