کشور تونس
کشور تونس TUNISIA
تونس که شمالی ترین کشور افریقا محسوب می شود ‘ در ساحل جنوبی دریای مدیترانه قرار گرفته و از خاور به لیبی و از غرب به الجزایر محدود است.
__________________________________________
نام رسمی: جمهوری تونس
نام محلی کشور تونس: تونس
اسامی دیگر __
پایتخت کشور تونس: تونس
تاریخ استقلال کشور تونس: ۱۹۵۶/۳/۲۰ از فرانسه
روز ملی کشور تونس: بیستم مارس روز استقلال
نوع حکومت کشور تونس: جمهوری چند حزبی با یک مجلس قانونگذاری دزر سال ۱۹۹۹
رئیس حکومت کشور تورنس: رئیس جمهور
رئیس دولت کشو تونس: نخست وزیر
قوه مقننه: قانون اساسی سال ۱۹۵۹ ‘ آخرین تغییرات ۱۹۹۴ ‘ مجلس ملی با ۱۸۲ عضو به مدت ۵ سال
عضویت در سازمانهای بین المللی: سازمان ملل متحد ‘ اونکتاد ‘ یونیسف ‘ فائو ‘ یاا آ ‘ ایبرد ‘ ایکاتو ‘ ایفک ‘ ایلو ‘ ایمف ‘ ایمو ‘ ایتو ‘ یونسکو
یونیدو ‘یوپو ‘ وهو ‘ ویپو ‘ ومو ‘ ویپو ‘ سازمان تجارت جهانی ‘سازمان وحدت افرقا
جمعیت کشور تونس
مساحت کشور تونس: ۱۶۳۶۱۰ کیلومتر مربع ( نودمین کشور جهان)
جمعیت کشور تونس: ۰۰۰’۶۰۰’۹ نفر در سال ۲۰۰۰
تراکم جمعیت کشور تونس: ۵۸/۷ نفر در کیلومتر مربع
پیش بینی جمعیت(۲۰۲۵): ۱۲/۸ میلیون نفر
جمعیت شهری(۱۹۹۸): ۶۴/۱%
رشد سالانه جمعیت(۲۰۰۰_۱۹۹۵): ۱/۴%
زمان دوبرابر شدن جمعیت: ۵۴ سال
توزیع سنی(۱۹۹۸): زیر ۱۵ سال ۳۴/۸% ۲۹_۱۵ سال ۲۸/۵% ۵۹_۳۰ سال ۲۸/۴% بالای ۶۰ سال ۸/۳%
توزیع جنسی(۱۹۹۸): مرد ۵۳% زن ۴۹/۴۷%
امید به زندگی(۱۹۹۹): زنان ۷۵/۱ سال مردان ۷۱/۹%
میزان تولد در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۱۸/۱ نفر
میزان مرگ و میر در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۵ نفر
مرگ و میر کودکان در هر هزار تولد(۱۹۹۹):ذ ۳۱/۴ نفر
رشد طبیعی جمعیت در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۱۳/۱ نفر
دلایل عمده مرگ و میر در کشور تونس
دلایل عمده مرگ و میر در هر صدهزار نفر(۱۹۹۶): آمار دقیقی وجود ندارد. ولی در میان ۱۲۰۰۰ مرگ و میر گزارش شده ‘ در سال ۱۹۹۲ ‘ مشکلات بارداری و وضع حمل ۳۱/۶% بیماریهای گردش خون ۲۲/۴% حوادث و مسمومیت ۱۴/۹% و بیماریهای تنفسی ۷/۲% موارد را به خود اختصاص داده بود
میانگین زایمان زنان بارور(۱۹۹۹): ۲/۱ مورد
مرگ و میر مادران در هر هزار نفر: ۷۰ نفر
میزان ازدواج در هر هزار نفر: ۶ مورد
میزان طلاق در هر هزار نفر: ؟
نژاد/ملیت(۱۹۹۲): عرب ۹۸/۲% بربر ۱/۲% فرانسوی ۲/.% ایتالیایی ۱/.% بقیه ۳/.%
دین(۱۹۹۰): اسلام ( دین رسمی) مسلمان سنی ۹۹/۵% مسیحی ۳/.% دیگر ادیان ۲/.%
زبان و خط: عربی ( زبان رسمی) فرانسه خط: عربی
شهرهای مهم (۱۹۹۸): صفاقس اریانه سوسه قیروان بیزرت قابس باردو قفصه
بنادر مهم کشور تونس: بیزرت و صفاقس و تونس ( دریای مدیترانه)
اقتصاد و دارایی کشور تونس
واحد پول کشور تونس: دینار : ۱۰۰۰ میلیم یک دلار=۱/۴۴ دینار یک دینار =۵۵۵۵ ریال
درآمد بودجه(۱۹۹۸): ۶۵۷۹ میلیون دینار
هزینه بودجه(۱۹۹۸): ۷۱۱۵ دینار
تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): ۱۹۱۹۳ میلیون دلار
منشاء تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): کشاورزی ۱۲/۵% صنعت ۲۸/۴% خدمات ۵۹/۱%
میزان سرمایه گذاری خارجی: ۱۶۰ میلیون دلار
بدهی خارجی(۱۹۹۸): ۹۷۲۷ میلیون دلار
کمک های خارجی ۱۴۸/۳+ میلیون دلار
میزان پس انداز ناخالص داخلی نسبت به تولید ناخالص داخلی(۱۹۹۸): ۲۴/۳%
نرخ تورم کشور تونس
نرخ تورم کشور تونس: (میانگین سالانه ۹۸_۱۹۹۰) : ۴/۸% ۱۹۹۸: ۳/۵% ۲۰۰۰: ۲/۹%
محصولات کشاورزی(۱۹۹۹): گندم ۱۴۰۰۰۰۰ تن زیتون ۹۵۰۰۰۰ تن گوجه فرنگی ۸۶۳۵۰۰ تن جو ۴۱۰۰۰۰ تن سیب زمینی ۲۹۷۷۰۰ تن هندوانه ۲۹۰۰۰۰ تن
کاربری زمین(۱۹۹۴): کشاورزی ۳۱/۹% مرتع و چمنزار ۲۰% جنگل ۴/۳%
تعداد دام زنده(۱۹۹۹): گوسفند ۶۶۰۰۰۰۰ راس بز ۱۳۰۰۰۰۰ راس گاو ۷۸۰۰۰۰ راس
تولید چوب: ۳۲۰۰۰۰۰ ممتر مکعب
صید ماهی(): ؟
تولید مرغ(): ؟
تولید تخم مرغ(): ؟
تولیدات معدنی(۱۹۹۶): سنگ فسفات ۶۴۰۰۰۰۰ تن سنگ آهن ۱۳۰۰۰۰ روی ۳۲۰۰۰ تن
تولیدات صنعتی(۱۹۹۶): سیمان ۴۵۶۰۰۰۰ تن اسید فسفریک ۱۰۶۳۰۰۰ تن آرد ۶۷۹۰۰۰ تن نشاسته گندم ۵۹۷۰۰۰ تن آهک ۴۶۴۰۰۰ تن فولاد خام ۱۸۷۰۰۰ تن شکر ۹۱۰۰۰ تن
انرژی/میزان تولید(میزان مصرف) ؟
نیروی کار: جمعیت فعال اقتصادی (۱۹۹۷) ۳۵۰۲۰۰۰ نفر میزان بیکاری ۱۵%
توزیع نیروی کار: کشاورزی ۲۱/۶% صنعت ۲۸/۲% خدمات ۳۴/۱%
نیروی دفاعی: مدت نظام وظیفه : ۱ سال تعداد نفرات ارتش (۱۹۹۹): ۳۵۰۰۰ نفر نیروی زمینی ۷۷/۱% نیروی دریایی ۱۲/۹% نیروی هوایی ۱۰% سرانه هزینه دفاعی ۳۹ دلار
واردات و صادرات کشور تونس
واردات کشور تونس: ۹۴۷۶/۱ میلیون دینار
صادرات کشور تونس: ۶۵۳۱/۱ میلیون دینار
تراز بازرگانی ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷ ۱۹۹۸ ۱۹۹۹
میلیون دینار ۹۵۰/۷’۱- ۲۹۱/۲’۲- ۱۲۶/۹’۲- ۶۰۸/۱’۲- ۹۴۴/۵’۲- ۱۰۳/۶’۳-
درصد کل ۱۷/۲% ۱۸/۱% ۱۶/۵% ۱۷/۵% ۱۸/۴% ۱۸/۲%
شاخص قیمت ها و درامدها ۱۹۹۳ ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷ ۱۹۹۸ ۱۹۹۹
شاخص قیمتهای مصرفی ۸۹/۹ ۹۴/۱ ۱۰۰ ۱۰۳/۷ ۱۰۷/۵ ۱۱۰/۹ ۱۱۳/۹
شاخص درامد ساعتی ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟
ویژگیهای خانوار: میانگین اندازه خانوار ۴/۹ نفر
جهانگردی درامد ۱۵۵۷ میلیون دلار هزینه ۱۶۸ میلیون دلار
حمل و نقل و ارتباطات کشور تونس
راه(۱۹۹۶): ۲۳۱۰۰ کیلومتر
راه اهن(۱۹۹۷): ۲۱۵۸ کیلومتر
تعداد اتومبیل(۱۹۹۶): ۲۶۹۰۰۰ دستگاه
تعداد کامیون و اتوبوس: ۳۱۲۰۰۰ دستگاه
کشتی بالای صد تن: ۲۷ فروند
فرودگاه: ۵ فرودگاه
روزنامه: ۸ روزنامه
مجلات ادواری: ۱۷۰ عنوان
کتاب ۷۲۰ عنوان
رادیو(۱۹۹۷): ۲۰۶۰۰۰۰ گیرنده رادیویی
تلویزیون(۱۹۹۸): ۹۷۰۰۰۰ گیرنده تلویزیونی
تلفن(۱۹۹۸): ۷۵۲۱۸۰ خط تلفن
تلفن همراه(۱۹۹۸): ۳۸۹۷۳ خط
رایانه شخصی: ۱۳۸۰۰۰ دستگاه
اینترنت(۱۹۹۸): ۱۰۰۰۰ کاربر
آموزش و بهداشت کشور تونس
سطوح آموزشی تعداد مراکز آموزشی تعداد معلمین تعداد دانش اموزان نسبت دانش آموز به معلم
ابتدایی(۱۹۹۷) ۴۴۲۸ ۶۰۱۰۱ ۱۴۵۰۹۱۶ ۲۴/۱
متوسطه ۷۱۲ ۴۵۴۱۱ ۸۸۲۷۳۰ ۱۹/۴
فنی و حرفه ای ؟ ۲۳۷ ۳۸۳۹ ۱۶/۲
عالی ؟ ۶۶۴۱ ۱۲۱۷۸۷ ۱۸/۳
میزان با سوادی(۱۹۹۵): افراد بالای ۱۵ سال :۶۶/۷% مردان ۷۸/۶% زنان ۵۴/۶%
میزان تحصیلات افراد بالای ۲۵ سال: ابتدایی ۲۶/۹% متوسطه ۱۴/۳% عالی ۳/۴%
تعداد پزشک(۱۹۹۷): ۶۴۶۴ نفر
تعداد تخت بیمارستان(۱۹۹۴): ۱۵۷۵۹ تخت
تعداد مبتلایان به ایدز: ؟
تعداد مبتلایان به سل(۱۹۹۷): در هر صد هزار نفر ۲۶/۱ نفر
سرانه مصرف روزانه کالری(۱۹۹۸): ۳۰۰۸ کالری
محیط زیست و توسعه انسانی کشور تونس
میزان جنگل زدائی سالانه: (۱۹۹۰_۱۹۸۰): ۹/.-% (۱۹۹۵_۱۹۹۰) : ۵/.%
سرانه کاغذ مصرفی برای چاپ و نوشتن(۱۹۹۷): ۶/۱ کیلوگرم برای هر نفر
تولید سالانه گاز دی اکسید کربن(۱۹۹۶): ۱۶/۲ میلیون تن
شاخص توسعه انسانی(۱۹۹۸): ۷۰۳/. ( صد و یکمین کشور جهان)
__________________________________________________________
کرانه های خاوری آن پرجمعیت ترین نواحی این سرزمین بوده و سراسر آن از کشتزارهای زیتون و مرکبات و انگور پوشیده شده است. نواحی درونی آن را دنباله خاوری کوههای اطلس با بلندی حداکثر ۱۵۴۴ متر در بر گرفته و رمه داران چادر نشین را در خود جای داده است و نواحی جنوبی آن به صحرای بزرگ شرقی منتهی می گردد. از منابعی چون فسفات و کانه های آهن بهره مند است و نخلستان های پراکنده ای در واحه های متعدد آن به چشم می خورد . جزیره های جربه و قرقنه ‘ جزیی از خاک آن هستندو رودخانه مجرده با ۳۷۰ کیلومتر طول که از کوههای اطلس سرچشمه می گیرد و در شهر تونس به دریا می ریزد عمده ترین رودخانه آن محسوب می گردد. اقلیم تونس در نواحی شمالی و تا حدی خاوری ‘ مدیترانه ای و مرطوب و در سایز نواحی گرم و خشک و کم باران است.
تاریخچه کشور تونس
از سده دوازدهم پیش از میلاد فنیقی ها بندرگاه ها و موسسات بازرگانی چندی در کرانه های شمالی افریقا احداث کردند و دولت کارتاژ در سده هشتم پیش از میلاد در کنار یکی از همین بندرگاهها که شهر امروزی تونس در محل آن بنا شده تاسیس گردید و در سده ششم پیش از میلاد بر سرتاسر کشور امروزی تونس استیلا یافت. کشور کارتاژ در سال ۱۴۶ قبل از میلاد به تصرف رومیان درآمد و به یکی لاز استانهای رومی شمال افریقا مبدل شد و تا زمان استیلای اعراب مسلمان در اواسط سده هفتم میلادی به همین وضع باقی ماند . سپس به یکی از پیشرفته ترین مراکز فرهنگ و تمدن اسلامی مبدل شد و شهر قیروان از جنبه هنر معماری و طب در سرتاسر امپراتوری اسلام مشهور گردید. با فروپاشی امپراتوری موحدون ‘ تونس ضمیمه مملکت حفصیون گردید. آنان از سده سیزدهم تا آغاز سده شانزدهم مقتدرانه بر تونس حکومت راندند و حتی کرانه های الجزایر را نیز به تصرف خود درآوردند. با رو به ضعف نهادن حفصیون خیرالدین بارباروسا (ریش قرمز) سردار ترک ‘ شهر تونس را تصرف کرد و سواحل تونس و الجزایر را تحت استیلای دولت عثمانی درآورد و درون بوم تونس در تصرف بررها باقی ماند . بعد قابل توجه مسافت میان قسطنطنیه و تونس ‘ بیگ تونس را به نوعی خودمختاری متمایل نمود و حکومتی موروثی درآنجا برقرار گردید و خاندان مراد از ۱۶۱۲ تا ۱۷۰۲ و سلسه حسینی که به رهبری حسین بن علی ترکی در سال ۱۷۰۵ به سر کار آمد تا حتی بعد از استقلال تونس بر آن سرزمین حکومت کردند.
استقلال کشور تونس
در اوایل سده نوزدهم دولتهای استعماری اروپا متوجه افریقا شدند و در امور داخلی تونس رسما شروع به مداخله نمودند و به موجب پیمان باردو در سال ۱۸۸۱ ‘ تونس تحت الحمایه فرانسه قرار گرفت . در سال ۱۹۲۵ ((نهضت دستور)) خواهان استقلال تونس شد ولی به شدت سرکوبگردید و در نهایت تونس به نوعی خودمختاری نایل آمد. بعد از جنگ جهانی دوم حزب دستور ‘ مجددا سر بر افراشت و تحت عنوان نئودستور ( دستور نوین ) علیه استعمارگران فرانسه به پا خاست و پس از درگیری های مسلحانه بین سالهای ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۵ ‘ استقلال تونس از سوی فرانسه در مارس سال ۱۹۵۶ به رسمیت شناخته شد و حبیب بورقیبه نخست وزیری رژیم سلطنتی تونس را عهده دار شد.
تبدیل رژیم سلطنتی کشور تونس به جمهوری
در ۲۵ ژوئیه ۱۹۵۷ رژیم سلطنتی تونس ملغی شد و نظام کشور به جمهوری مبدل گردید و حبیب بورقیبه ریاست جمهوری را عهده دار شد . بورقیبه با پافشاری و پشتکار زیاد فرانسوی ها را در سال ۱۹۶۴ از پایگاه دریایی بیزرت بیرون راند. در ژانویه ۱۹۷۸ اتحادیه کارگران تونس در اعتراض به پایین بودن دستمزد ‘ اعلام اعتصاب کرد و در نتیجه دخالت پلیس چند نفر کشته شدند و رهبر اتحادیه کارگران تونس به نام حبیب آشور بازداشت گردید . در رانویه ۱۹۸۴ دولت تصمیم به حذف یارانه مواد غذایی گرفت و بهای نان را ۱۱۵ درصد بالا برد و موج اعتصاب و آشوب سراسری را به همراه آورد و دخالت پلیس به حدود صد کشته منجر شد و حبیب بورقیبه رئیس جمهور را بع برقراری مجدد یارانه وادار نمود.
در سال ۱۹۸۵ رویارویی خشن و خونین ماموران مسلح دولتی با اسلام گرایان ‘ چندین کشته و صدها بازداشت و چندین حکم اعدام به همراه آورد . در ۱۹۸۵ سرهنگ زین العابدین بن علی در صحنه سیاسی کشور شروع به خودنمایی کرد و در ۱۹۸۷ به مقام نخست وزیری رسید و در نوامبر همان سال حبیب بورقیبه را از کار برکنار کرد و خود زمام امور کشور را برعهده گرفت.
ریاست جمهوری بن علی بر کشور تونس
در آزاد ترین انتخابات تونس که در دوم آوریل ۱۹۸۹ برگزار شد ‘ بن علی با کسب ۹۹ درصد آراء به مقام ریاست جمهوری تونس رسید . در مارس ۱۹۹۲ اعضای حزب النهضه تونس به حبس ابد محکوم شدند . در انتخابات مارس ۱۹۹۴ بن علی مجددا به ریاست جمهوری رسید و در اکتبر ۱۹۹۵ محمد موعده رهبر مخالفان دولت به اتهام انتشار یک بیانیه در اعتراض به محدودیت آزادی های اجتماعی و براری روابط مخفی با دولت لیبی ‘ به ۱۱ سال زندان محکوم شد. در آوریل ۱۹۹۶ رئیس بانک جهانی از تونس دیدن کرد و تونس را در ردیف بهترین مشتریان بانک جهانی در منطقه معرفی نمود. قرارداد تجارت آزاد با اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۸ به امضاء رسید و همین مسدله باعث گشوده شدن بازار کشورهای اروپایی به روی اجناس تونس گردید . کاهش حقوق و تعرفه های گمرکی با افزایش مالیات بر ارزش افزوده جبران گردید.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۹۹ ‘ زین العابدین بن علی ‘ کسب ۹۹/۴% آراء در مقام خود ابقاء گردید و با تشکیل مجلس جدید ‘ در ماه نوامبر محمد غنوشی به عنوان نخست وزیر معرفی شد . در همین سال ۶۰۰ تن از زندانیان سیاسی که عمدتا از اعضای حزب النهضه تونس و حزب کمونیست کارگران بودند از زندان آزاد شدند .
سفر وزیرامور خارجه کشور تونس به لندن در پی حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر
در پی حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در امریکا ‘ وزیر امور خارجه تونس به لندن مسافرت کرد تا دولت لندن را به استرداد رهبران حزب النهضه ترغیب نماید.
مجلس ملی تونس در آوریل ۲۰۰۲ با اصلاح قانون اساسی شرایطی را فراهم آورد تا زین العابدین بن علی بتواند در سال ۲۰۰۴ نیز داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شود. تا قبل از این اصلاحیه هرکس می توانست حداکثر ۳ دوره مقام ریاست جمهوری را به عهده بگیرد.