کشور زامبیا
کشور زامبیا ZAMBIA
زامبیا کشوری است در افریقای جنوبی که از هر سو در خشکی محصور است و از شمال به آنگولا و کنگو کینشاسا ‘ از شمال خاوری به تانزانیا ‘ از خاور به مالاوی ‘ از جنوب خاوری به موزامبیک ‘ از جنوب به زیمباوه و نامبیا و از غرب به آنگولا محدود است.
__________________________________________
نام رسمی کشور زامبیا: جمهوری زامبیا
نام محلی کشور زامبیا: زامبیا
اسامی دیگر کشور زامبیا: رودزیای شمالی
پایتخت کشور زامبیا: لوزاکا
تاریخ استقلال کشور زامبیا: ۱۹۶۴/۱۰/۲۴ از انگلستان
روز ملی کشور زامبیا: روز استقلال
نوع حکومت کشور زامبیا: جمهوری چند حزبی با یک مجلس قانونگذاری از سال ۱۹۶۴
رئیس حکومت کشور زامبیا: رئیس جمهور
رئیس دولت کشور زامبیا: رئیس جمهور
قوه مقننه کشور زامبیا: قانون اساسی سال ۱۹۹۱ با تغییرات سال ۱۹۹۶ مجلس ملی با ۱۵۰ عضو انتصابی به مدت ۵ سال بعلاوه مجلس مشورتی روسای قبایل که از عضویت ۲۷ نماینده آنان تشکیل می شود
عضویت در سازمانهای بین المللی: سازمان ملل متحد ‘ اونکتاد ‘ یونیسف ‘ فائو ‘ یاا آ ‘ ایبرد ‘ ایکاتو ‘ ایفک ‘ ایلو ‘ ایمف ‘ ایمو ‘ ایتو ‘ یونسکو
یونیدو ‘یوپو ‘ وهو ‘ ویپو ‘ ومو ‘ ویپو ‘ سازمان تجارت جهان ‘ سازمان وحدت افریقا ‘ سپک
جمعیت کشور زامبیا
مساحت کشور زامبیا: ۶۱۴’۷۵۲ کیلومتر مربع ( سی و هشتمین کشور جهان )
جمعیت کشور زامبیا: ۰۰۰’۲۰۰’۹ نفر در سال ۲۰۰۰ ( هشتاد و دومین کشور جهان)
تراکم جمعیت: ۱۲/۲ نفر در کیلومتر مربع
پیش بینی جمعیت(۲۰۲۵): ۱۵/۶ میلیون نفر
جمعیت شهری(۱۹۹۸): ۴۳/۹%
رشد سالانه جمعیت(۲۰۰۰_۱۹۹۵): ۲/۳%
زمان دوبرابر شدن جمعیت: ۳۷ سال
توزیع سنی(۱۹۹۸): زیر ۱۵ سال ۴۷/۹% ۲۹_۱۵ سال ۳۰/۳% ۵۹_۳۰ سال ۱۸% بالای ۶۰ سال ۳/۸%
توزیع جنسی(۱۹۹۸): مرد ۴۹/۶۸% زن ۵۰/۳۲%
امید به زندگی(۱۹۹۹): زن ۳۷/۵ سال مردان ۳۷/۱ سال
میزان تولد در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۴۲/۴ نفر
میزان مرگ و میر در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۲۲/۱ نفر
مرگ و میر کودکان در هر هزار تولد(۱۹۹۹): ۹۳/۷ نفر
رشد طبیعی جمعیت در هر هزار نفر(۱۹۹۹): ۲۰/۳ نفر
دلایل عمده مرگ و میر در هر صدهزار نفر(۱۹۹۶): ؟
میانگین زایمان زنان بارور(۱۹۹۹): ۵/۷ نفر
مرگ و میر مادران در هر هزار نفر: ۶۵۰ نفر
میزان ازدواج در هر هزار نفر: ؟
میزان طلاق در هر هزار نفر: ؟
نژاد/ملیت(۱۹۹۲): سیاهپوستان قبایل بمبا ۳۹/۷% میانجا ۲۰/۱% تونگا ۱۴/۸% باروتزه ۷/۵% تومبوکا ۳/۷% مامبوه ۳/۴%
دین(۱۹۹۰): مسیحی ۴۷/۸% باورهای قبیله ای ۲۷% مسلمان ۱%
زبان و خط: انگلیسی زبان رسمی زبانهای محلی قبایل سیاهپوست ‘ خط: لاتین
شهرهای مهم (۱۹۹۸): اندولا کیتوه موفولیرا گابوه
بنادر مهم کشور زامبیا: یه دریای آزاد راه ندارد
اقتصاد و دارایی کشور زامبیا
واحد پول کشور زامبیا: کواچا = ۱۰۰ انگوه یک دلار = ۳۴۴۵ کواچا صدکواچا = ۳۲۳/۲ ریال
درآمد بودجه(۱۹۹۸): ۱۵۲۹ میلیارد کواچا میلیارد کوچا
هزینه بودجه(۱۹۹۸): ۱۹۴۳/۲ میلیارد کواچا
تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): ۳۲۳۴ میلیون دلار
منشاء تولید ناخالص ملی(۱۹۹۸): کشاورزی ۱۷/۳% صنعت ۲۶/۴% خدمات ۵۶/۳%
میزان سرمایه گذاری خارجی: (میانگین سالانه ۹۲ _ ۱۹۸۷ ): ۱۰۲ میلیون دلار ۱۹۹۸ : ۲۲۲ میلیون دلار
بدهی خارجی(۱۹۹۷): ۵۲۳۳ میلیون دلار
کمک های خارجی ۳۴۸/۷+ میلیون دلار
میزان پس انداز ناخالص داخلی نسبت به تولید ناخالص داخلی(۱۹۹۸): ۵/۳%
نرخ تورم کشور زامبیا
نرخ تورم کشور زامبیا: (میانگین سالانه ۹۲ _ ۱۹۸۷ ): ۶۳/۵% ۱۹۹۸ : ۲۳/۲%
محصولات کشاورزی(۱۹۹۹): نیشکر ذرت کاساوا میوه و سبزیجات گوجه فرنگی پرتقال ارزن گندم سیب زمینی شیرین بادام زمینی سویا ذرت خوشه ای پنبه دانه دانه افتابگردان توتون
کاربری زمین(۱۹۹۴): کشاوزری ۷/۱% مرتع ۴۰/۴% جنگل ۴۳% سایر موارد ۹/۵%
تعداد دام زنده(۱۹۹۹): گاو ۰۰۰’۲۷۳’۲ راس بز ۰۰۰’۰۶۹’۱ خوک ۳۲۴۰۰۰ گوسفند ۱۲۰۰۰۰ راس
تولید چوب: ۰۰۰’۰۴۲’۸ متر مکعب
صید ماهی(۱۹۹۷): ۹۰۲’۶۵ تن
تولید مرغ(۱۹۹۹): ۰۰۰’۰۰۰’۲۸ قطعه
تولید تخم مرغ(۱۹۹۹): ۴۴۸۰۰ تن
تولیدات معدنی(۱۹۹۸): مس ۳۵۵۰۰۰ تن کبالت ۴۰۱۶ تن نقره ۶۶۸۴ کیلوگرم طلا ۳۰۷ کیلوگرم
تولیدات صنعتی(۱۹۹۴): ( ارزش افزوده به میلیون کواچا ) :> مواد غذایی ۳۹۷۶۵/۱ نوشابه ۳۶۵۹۶/۵ مواد شیمیایی و دارویی ۳۲۱۴۱/۵ منسوجات ۱۵۳۵۸/۵ دخانیات ۱۴۰۶۰/۲ اهن و فولاد ‘ فلزات غیر آهنی و مصنوعات فلزی ۱۳۸۷۴/۶
نیروی کار: جمعیت فعال اقتصادی ۱۹۹۶ : ۰۰۰’۴۵۴’۳ نفر نسبت نیروی کل جمعیت : ۳۸/۲% میزان مشارکت مردان ۵۲/۶% زنان ۲۹/۶% میزان بیکاری ۱۷/۴%
نیروی دفاعی: مدت نظام وظیفه : ؟/ تعداد نفرات ارتش (۱۹۹۹ ) : ۲۱۶۰۰ نفر نیروی زمینی ۹۲/۶% نیروی هوایی ۷/۴% سرانه هزینه دفاعی ۱۹۹۷ : ۴ دلار
واردات و صادرات کشور زامبیا
واردات۱۹۹۸: ۱۰۲۲ میلیون دلار شامل : ماشین الات و تجهیزات حمل و نقل ۳۸/۳% کالاهای ساخته شده اساسی ۱۹/۸% مواد شیمیایی ۱۶/۹% سوختهای معدنی ‘ روغنهای روانکاوی و برق ۱۲/۳% مواد غذایی ۳/۸% از کشورهای افریقای جنوبی ۴۸/۵% انگلستان ۸/۱% زیمباوه ۷/۳% عربستان سعودی ۶/۲%
صادرات ۱۹۹۸ ۸۷۳/۶ میلیون دلار شامل مس ۴۹/۳% کیالت ۱۷/۷% صادرات غیر فلزی ۳۳% به کشورهای ۱۹۹۷ : ژاپن ۱۰/۹% عربستان سعودی ۹/۹% تایلند ۸/۷% هند ۸% فرانسه ۶/۷% انگلستان ۶% زیمباوه ۵% امریکا ۴/۵%
تراز بازرگانی ۱۹۹۳ ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷ ۱۹۹۸
میلیون دلار ۲۰۲+ ۶۳+ ۸- ۶۲- ۲۷- ۱۴۸
درصد کل ۱۲/۶% ۳% ۳/.۵ ۳% ۱/۱% ۷/۸%
شاخص قیمت ها و درامدها ۱۹۹۱ ۱۹۹۲ ۱۹۹۳ ۱۹۹۴ ۱۹۹۵ ۱۹۹۶ ۱۹۹۷
شاخص قیمتهای مصرفی ۶/۲ ۱۶/۸ ۴۸/۵ ۷۴/۵ ۱۰۰ ۱۴۶/۳ ۱۸۲/۶
شاخص درآمد ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟
ویژگیهای خانوار: میانگین اندازه خانوار ۱۹۹۷ : ۵ نفر
جهانگردی۱۹۹۷ درآمد: ۷۵ میلیون دلار هزینه جهانگردان در خارج :؟
حمل و نقل و ارتباطات کشور زامبیا
راه(۱۹۹۷): ۳۸۸۹۸ کیلومتر
راه اهن(۱۹۹۷): ۱۲۶۶ کیلومتر
تعداد اتومبیل(۱۹۹۵): ۱۵۷۰۰۰ دستگاه
تعداد کامیون و اتوبوس: ۸۱۰۰۰ دستگاه
کشتی بالای صد تن(): ندارد
فرودگاه:۱۹۹۸ ۴ فرودگاه با برنامه منظم پروازی
روزنامه:۱۹۹۶ ۳ روزنامه
مجلات ادواری: ؟
کتاب ؟
رادیو(۱۹۹۷ ): ۰۰’۰۳۰’۱ گیرنده رادیویی
تلویزیون(۱۹۹۸): ۰۰۰’۲۰۰’۱ گیرنده تلویزیونی
تلفن(۱۹۹۹): ۷۸۰۰۰ خط تلفن
تلفن همراه(۱۹۹۹): ۵۲۰۰ خط
رایانه شخصی: ۱۳۰۰۰۰ کاربر
اینترنت(۱۹۹۸): ۱۰۰۰۰ کاربر
آموزش و بهداشت کشور زامبیا
سطوح آموزشی تعداد مراکز آموزشی تعداد معلمین تعداد دانش اموزان نسبت دانش آموز به معلم
ابتدایی (۱۹۹۶) ۳۸۸۳ ۳۸۵۲۸ ۱۵۰۶۳۴۹ ۳۹/۱
متوسطه ۴۸۰ ۵۷۸۶ ۱۹۹۰۸۱ ؟
فنی و حرفه ای ۲۶ ۸۴۶ ۷۹۸۲ ؟
عالی ۲ ۴۸۱ ۵۲۷۰ ۱۱
میزان با سوادی(۱۹۹۵): افراد بالای ۱۵ سال : ۷۸/۲% مردان ۸۵/۶% زنان : ۷۱/۳%
میزان تحصیلات افراد بالای ۲۵ سال: ابتدایی ۵۴/۸% متوسطه ۲۵/۱% عالی ۱/۵%
تعداد پزشک(۱۹۹۳): ۷۸۶ نفر
تعداد تخت بیمارستان(۱۹۸۹): ۲۲۴۶۱ تخت
تعداد مبتلایان به ایدز: افراد ۰ تا ۴۹ ساله : ۷۷۰۰۰۰ نفر
تعداد مبتلایان به سل(۱۹۹۷): در هر صد هزار نفر ۴۸۸/۴ نفر
سرانه مصرف روزانه کالری(۱۹۹۸): ۱۹۷۰ کالری مصرف پروتئین : ۵۲ گرم مصرف چربی : ۳۰ گرم
محیط زیست و توسعه انسانی کشور زامبیا
میزان جنگل زدائی سالانه: (۱۹۹۰_۱۹۸۰ ) ۹/.% (۱۹۹۵_۱۹۹۰) : ۸/.%
سرانه کاغذ مصرفی برای چاپ و نوشتن(۱۹۹۷): ۴/. کیلوگرم برای هر نفر
تولید سالانه گاز دی اکسید کربن(۱۹۹۶): ۲/۴ میلیون تن
شاخص توسعه انسانی(۱۹۹۸): ۴۲۰/. ( صد و پنجاه و سومین کشور جهان )
__________________________________________________________
اقلیم کشور زامبیا
کشوری است کوهستانی که ارتفاع آن از شرق به غرب کاسته می شود . قسمت اعظم این سرزمین را فلات مرتفعی که اکثرا پوشیده از علفزار است فراگرفته و کوههای موچینگا با بلندی حداکثر ۲۱۶۵ متر عمده ترین رشته کوههای آن محسوب می گردد. رودخانه زامبزی که مهمترین رود این کشور است از شمال به جنوب جریان دارد و نیروی برقابی سد کاریبا را تامین می کند.
علاوه بر رود زامبزی ‘ رودخانه های لوآنگوآ ‘ کافوئی و لوآپولا نیز از جمله رودهای مهم این سرزمین هستند. دریاچه مرزیکاریبا با وسعت ۵۳۰۰ کیلومتر مربع عمده ترین عارضه آبی آن محسوب می گردد . رود زامبزی به طول ۲۷۳۶ کیلومتر طویل ترین رود آن و چهارمین رود بزرگ افریقا محسوب می شود.
اقلیم زامبیا عمدتا گرم و خشک و نسبتا کم باران است. توتون و ذرت و جو و پنبه و گندم و باردام زمینی عمده ترین فراورده های کشاورزی آن هستند و مس و کبالت و زغال سنگ و نقره از منابع زیر زمینی این کشور محسوب می گرددند. استخراج و صدور مواد معدنی به ویژه مس ‘ عمده ترین منبع درآمد این کشور است و به همان اندازه در محیط زیست آن نیز اثر نامطلوب گذارده است. شیوه خانه سازی و عدم رعایت بهداشت محیط و کمبود آب آشامیدنی مسئله مهمی را در شهرهای بزرگ زامبیا مطرح ساخته و شهروندان آنها را در معرض تهدید بیماریهای خطرناکی چون وبا و کمبود مواد غذایی در معرض نابودی قرار گرفته است.
تاریخچه کشور زامبیا
آثار دیرین شناسی گویای آن است که پیدایش انسان در زامبیا به دو میلیون تا یک میلیون سال قبل باز میگردد. آثار متعددی که از عصر حجر در گوشه و کنار این سرزمین دیده می شود و نشانه های فراوانی که از آغاز عصر آهن در این کشور پیدا شده ‘ بیانگر آن است که مردم ۲۰۰۰ سال پیش این سرزمین به کشاورزی و دامپروری مشغول بودند . نیاکان طایفه تونگا در اوایل هزاره دوم میلادی به زامبیا وارد شدند و بقیه اقوام طی سده های هفده و هجده از کنگو و آنگولا به آن نواحی مهاجرت کردند. بازرگانان پرتغالی را در اوایل سده هجدهم در محل تلاقی رودهای زامبزی و لوآنگوآ به احداث ماندگاههای خود اقدام نمودند و همراه با اروپاییان دیگر مدتها به صدور برده اشتغال داشتند. در سال ۱۸۵۱ دیوید لیوینگستون انگلیسی رودخانه زامبزی را تا آبشارهای ویکتوریا درنوردید و بعدها به عضویت تیم اکتشافی سسیل رودز میلیونر معروف انگلیسی پیوست. وی در پویش افریقای جنوبی شرکت جست و پای استعمارگران انگلیسی را تحت پوشش شرکت افریقای جنوبی انگلستان به این نواحی باز کرد و مقدمات تسلط آنان را ر زامبیا و زیمباوه فراهم نمود.
در سال ۱۸۸۸ سرزمینهای زامبیا و زیمباوه درهم ادغام شدند و به نام رودزیا تحت نظارت و حکومت شرکت مزبور قرار گرفتند و این وضع تا سال ۱۹۲۳ به همین ترتیب ادامه یافت. در آن تاریخ رودزیای شمالی یا زامبیای کنونی از رودزیای جنوبی ( زیمباوه ) جدا شد و مستقیما تحت اداره انگلستان قرار گرفت و بعدا به اتحادیه رودزیا و نیاسالند ملحق گردید و شمار زیادی از اروپاییان به ویژه انگلیسی ها به آنجا مهاجرت کردند و به بهره برداری از منابع آن پرداختند.